Dlaczego ziewasz i jakie mogą być przyczyny nadmiernego ziewania? Choć ten często bezwarunkowy odruch jest zwykle postrzegany jako normalna reakcja naszego organizmu na nadmierne zmęczenie lub nudę, w niektórych przypadkach może wskazywać na coś więcej.
Częste ziewanie jest charakterystyczne dla sennych dni jesieni i zimy, a także długich dni po nieprzespanych nocach. Jednak kiedy ten objaw pojawia się w niespodziewanych momentach, a wypijanie nawet kilku kaw nie hamuje chęci zaczerpnięcia głębszego oddechu, to warto zastanowić się nad tym, czy w naszym organizmie nie dzieje się coś niepokojącego.
Dlaczego ziewamy — jak wytłumaczyć ziewanie?
Odruch ziewania jest bezwarunkowy — ziewamy i często nawet nie zastanawiamy się co, jak i dlaczego? Postaramy się wytłumaczyć ziewanie — znając podstawy fizjologii, łatwiej będzie nam zrozumieć sygnały organizmu, które pozornie niegroźne, mogą nas zaniepokoić.
Ziewanie jest dość skomplikowanym procesem, który pełni ważne funkcje w pracy naszego organizmu. Głównie jest to sposób na szybkie i skuteczne zwiększenie poziomu tlenu w naszym krwioobiegu, regulację temperatury i regulację ciśnienia. Czy wiesz, że ziewanie ma swoje etapy? Wyróżnia się trzy fazy odruchu ziewania.
- Proces ziewania rozpoczyna się od automatycznego i często nieświadomego otwarcia ust. Kiedy zaczynamy ziewać, nasze mięśnie klatki piersiowej oraz mięśnie szyi rozluźniają się, a skrzydełka nozdrzy się odchylają.
- Następnie następuje głęboki wdech. W czasie ziewania zwiększa się strumień powietrza wchodzącego do płuc.
- Ostatnia faza ziewania następuje po maksymalnym wdechu, kiedy to można zaobserwować krótki moment, w którym zatrzymujemy oddech. Po kulminacyjnym momencie następuje stopniowe wydychanie i powrót mięśni do stanu wyjściowego.
Podstawowym warunkiem odruchu ziewania jest zwiększona potrzeba organizmu na tlen. Niedotleniony mózg wręcz domaga się energii. Dzieje się tak, gdy jesteśmy zmęczeni lub znużeni — stąd też możemy odnotować poranne ziewanie, jako objaw niewystarczającej ilości snu lub wieczorne ziewanie — jako sygnał, że dzień był dla nas wyczerpujący i czas zrekompensować niedobór snu.
Twierdzi się także, że ziewanie pomaga w regulacji temperatury ciała. Kolokwialnie mówiąc, ziewanie chłodzi mózg. W momencie głębokiego oddechu świeże i chłodniejsze powietrze wpływa do naszego organizmu, co pozwala nam obniżyć temperaturę. Potwierdzono, że ziewanie reguluje ciepło.
Możliwe jest także obserwowanie ziewania spowodowanego zmianami ciśnienia. Organizm w ten sposób radzi sobie z modyfikacjami warunków środowiskowych. Właśnie dlatego możemy zauważyć u siebie i innych nadmierne ziewanie podczas lotu samolotem, jazdy samochodem w górzystym terenie, czy nawet korzystania z windy.
Przyczyny częstego ziewania mogą być różne i nie zawsze muszą wskazywać na nadmierne zmęczenie czy brak tlenu. Czasami ludzie ziewają jako mechanizm obronny w stresujących sytuacjach lub wtedy, gdy ich ciała potrzebują szybkiego „resetu”. Inne objawy nie muszą oznaczać niczego niepokojącego.
Sprawdź także: Zobacz, co się stanie z Twoim ciałem, jeśli będziesz jeść 3 jajka dziennie
Co jest przyczyną zaraźliwego ziewania?
Czy zauważyłeś kiedyś, że zaczynasz ziewać, obserwując, jak ktoś inny ziewa? To zjawisko, znane jako zaraźliwe ziewanie, jest fascynującym przykładem odruchu społecznego, który dotyczy nie tylko ludzi, ale także niektórych gatunków zwierząt (np. psów i szympansów).
Zaraźliwe ziewanie wynika z mechanizmów neuronalnych związanych z naszą zdolnością do empatii i społecznej synchronizacji. Naukowcy twierdzą, że przyczyną zaraźliwego ziewania jest obecność neuronów zwanych neuronami lustrzanymi, które aktywują się, kiedy obserwujemy działania innych osób, a następnie odtwarzają te same reakcje w naszym mózgu. Tak więc osoby ziewające zwyczajnie zarażają tym odruchem innych.
Nadmierne ziewanie — przyczyny częstego ziewania — brak tlenu, ale dlaczego?
Jeśli doświadczasz nadmiernego ziewania, może to być sygnał, że Twoje ciało próbuje poradzić sobie z brakiem tlenu i niedotlenionym mózgiem. Jednak dlaczego właściwie dochodzi do takiej sytuacji? Jedną z podstawowych przyczyn może być nieadekwatna higiena snu lub inne problemy zdrowotne, które zakłócają odpowiednią wymianę gazową w organizmie podczas oddychania.
Zacznij od zapewnienia sobie odpowiedniej ilości i jakości snu. Porady, jak zrobić to skutecznie znajdziesz poniżej.
Jeżeli jednak dobre nawyki snu nie przynoszą poprawy, a ziewanie powoduje problem i wręcz Ci doskwiera, ważne jest, aby zgłębić temat dalej. Może się okazać, że nadmiernie ziewanie jest objawem poważniejszych chorób — anemii, problemów z układem krążenia, choroby serca lub chorób płuc. W takich przypadkach konieczne może okazać się włączenie odpowiedniego leczenia.
Pamiętaj, zignorowanie takiego sygnału jak nadmiernie częste ziewanie może opóźnić diagnozę i leczenie poważniejszych stanów zdrowotnych. Dlatego warto działać proaktywnie i dbać o swoje zdrowie na wszystkich płaszczyznach.
Sprawdź także: Poświęcisz na to około 25 lat swojego życia. Kliknij w obrazek i dowiedz się, co zajmie Ci aż tyle życia?
Czy codzienne częste ziewanie jest objawem choroby?
Chociaż (tak, jak już sobie wyjaśniliśmy) ziewanie jest naturalnym i powszechnym zjawiskiem, to jego nadmierne występowanie może wskazywać na różne przyczyny. Co może powodować nadmierne ziewanie?
Jedną z głównych przyczyn nadmiernego ziewania jest próba zwiększenia ilości tlenu we krwi. Kiedy nasz mózg czuje, że jest niedotleniony, ziewanie jest naturalnym sposobem na szybkie dostarczenie większej ilości powietrza do płuc. Warto jednak zastanowić się, z czego może wynikać nadmierne niedotlenienie. Zbyt częste ziewanie może zaalarmować nas np. o anemii, której jednym z objawów jest niewystarczająca ilość czerwonych krwinek — komórek, które odpowiadają za transport tlenu.
Jakie inne objawy mogą towarzyszyć nadmiernemu ziewaniu?
- Jeśli cierpisz na bezsenność, to zaburzenia snu również mogą powodować nadmierne ziewanie. Obturacyjny bezdech senny, czy przewlekły niedobór snu mogą prowadzić do codziennego, częstego ziewania w ciągu dnia. Osoby cierpiące na tego typu zaburzenia często nie są w stanie zapewnić sobie wystarczającej higieny snu, a co ważniejsze, wskazanej ilości snu głębokiego — nawet jeśli pozornie przesypiają zalecaną ilość godzin.
- Nadmierne ziewanie może być również reakcją na stres lub zaburzenia lękowe. W sytuacjach stresowych nasze ciało stara się regulować ciepło i ciśnienie, spowodowane zwiększonym przepływem krwi.
- Czasami nadmierne ziewanie jest objawem konkretnych problemów zdrowotnych — niedoczynność tarczycy, choroby serca, choroby nerek, przewlekłego bólu głowy i migreny, astmy oskrzelowej, a nawet udaru cieplnego. Wszystkie wymienione stany mogą wpływać na zdolność organizmu do regulacji temperatury i ciśnienia, co może skutkować zwiększonym ziewaniem. W niektórych przypadkach także refluks przełykowo-żołądkowy może stymulować nerwy przełyku i krtani, co będzie prowadzić do odruchowego ziewania.
Częste ziewanie — sposób, jak się pozbyć tej dolegliwości
- Zadbaj o odpowiednią higieny snu. Regularne godziny spania i czuwania usprawnią działanie organizmu.
- Ogranicz drzemki w ciągu dnia.
- Nie korzystaj z komputera lub telefonu w łóżku. Tzw. światło niebieskie z ekranów naszych urządzeń elektronicznych jest szkodliwe dla oczu i samopoczucia. Działa pobudzająco i negatywnie wpływa na dobowy rytm naszego organizmu. Zaburza produkcję melatoniny, czyli hormonu, który reguluje nasz sen.
- Przesypiaj 7–8 godzin na dobę.
- Wzmocnij organizm witaminami, składnikami mineralnymi i substancjami mineralnymi, które pochodzą z ziół.
Sprawdź także: Trzy zioła, które znacząco wpływają na długość naszego życia
Pozbądź się przyczyny nadmiernego ziewania — najlepsza kuracja wzmacniająca sen
Składniki
- 1,5 łyżki zmielonych szyszek chmielu
- 1,5 łyżki suszu z kozłka lekarskiego
- 1 łyżeczka miodu (opcjonalnie)
- 1,5 szklanki wody
Przygotowanie
Zmielone szyszki chmielu oraz susz kozłka lekarskiego wsyp do rondla i zalej wodą. Następnie całość wolno podgrzewaj. Napar doprowadź do wrzenia i gotuj przez 5 minut. Przestudź wywar i wypij ciepły 1 godzinę przed snem. Do smaku możesz dodać łyżeczkę miodu.
Bibliografia
- Rostowski, J., & Rostowska, T. (2014). Rola systemu lustrzanych neuronów w rozwoju języka i komunikacji interpersonalnej. Psychologia rozwojowa, 19(2).
- Szymańska, J., & Dobrowolska-Zarzycka, M. (2013). Objawy, powikłania i leczenie obturacyjnego bezdechu sennego. Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, 19(4).
- Kwieciński, H. Recent advances in the diagnosis and therapy of neurological diseases. Przewodnik Lekarza/Guide for GPs, 13(4).
- Siemiginowska, P., Golonka, K., & Iskra-Golec, I. (2019). Wpływ monochromatycznego światła niebieskiego na aktywność EEG: Rola elastyczności nawyków snu. In Polskie Forum Psychologiczne (Vol. 24, No. 2).
- Sochacka, K., & Lachowicz-Wiśniewska, S. Czy dieta może mieć wpływ na jakość snu?–wzajemna korelacja pomiędzy jakością snu i dietą.
- Dobros, N. (2017). Zioła o działaniu uspokajającym i przeciwdepresyjnym. Post Fitoter, 18(3), 215-22.
Przydatny był post? Podziel się!
